Kritische noten over Nationale Kampioenen: Krak!

In dit weblog heb ik het idee gelanceerd dat we toch beter en meer objectief strategisch moeten gaan denken over het bouwen van Nationale Kampioenen. Niet vanuit protectionisme, zoals de economen in Pavlov reacties direct roepen, maar vanuit een herijking van onze positie in de internationale economie, die, zoals weer eens aangetoond, niet alleen gestage welvaartgroei en vrede brengt. Inmiddels heb ik dit idee in vele debatten mogen testen.

Welke kritiek ben ik vooral tegengekomen:

• Juridisch: je mag niet het ene bedrijf voortrekken voor het andere en dat doe je als je er extra overheidsmiddelen, bijzondere ruimte tot ondernemen, bijzondere exportfaciliteiten e.d. aan geeft. Ik denk dat dat onzin is: we doen dat ook al met de extra innovatiegelden (en niet succesvol zoals het Innovatieplatform zelf zegt), technologische topinstituten, researchvoucher. Telkens gaan hier ook bijzondere overheidsmiddelen naar speciale, kweekvijver-ondernemingen. Ik pleit er alleen voor dat systematischer te gaan doen en meer uit te gaan van een gezamenlijke inspanning en onderneming;
• Europees: het gaat tegen het kern geloof van die ene Europese markt en dus een level playing field voor alle aanbieders in. Ja, dat is ook precies wat ik wil. Want ik denk niet dat Europa nog sterk genoeg is om ons te beschermen tegen de grote landen met hun grote, besloten thuismarkten! Die groeiende politieke zwakte is dus ook precies de reden dat je je positie als land moet heroverwegen. En ook kunt heroverwegen: wie houd je tegen?
• De verkeerde strategie: het maakt bedrijven zwakker, je moet de wereldwijde concurrentie voluit zijn werk laten doen, zet je nationale bedrijven maar in de gure wind van de markt, zonder bescherming, daar worden ze sterk van. Dat is een belangrijk argument. Helaas gaat het niet op: we hebben gezien dat de termen systeembank en nationaal belang ineens wel opdoken toen we naarstig enige grootbanken moesten redden. Waarom wel vanuit verdediging en incidenten spreken van nationaal belang en niet vanuit aanval?
• De verkeerde selectie: ons land zal door zijn aard van gemoedelijkheid, consensustreven en zelfgenoegzaamheid altijd de verkeerde bedrijven uitzoeken voor dergelijke steunoperaties. Als we bestuurlijk moeten kiezen doen we het dus slechter dan de markt. Dit argument snijdt het meeste hout: we zullen onze besluitvorming en doorzettingsmacht anders moeten organiseren als we naar een pro-actieve internationale economische strategie willen. Maar ja: dwingt de huidige crisis ons daar toch niet toe? Dan is het selecteren van Nationale Kampioenen gewoon onze eerste uitdaging in de nieuwe tijd!

Wordt ongetwijfeld vervolgd.