Nieuw boek!

Op 3 maart j.l. organiseerde Public SPACE een symposium naar aanleiding van de lancering van het boek 'Strategisch management voor de publieke zaak'(zie Lemma.nl). Met dit boek, dat als eigen researchproject is geinitieerd, wil Public SPACE bijdragen aan het grensoverschrijdend denken en handelen in en voor de publieke zaak, het algemeen belang, het maatschappelijk rendement. We zijn nog met z'n allen veel te gouvernementeel en wijzen voor ieder probleem naar de overheid (zoals falende gezinnen in de jeugdzorg of falende buurten in de wijkaanpak), maar anderzijds maakt de overheid veel niet waar, omdat ze teveel meent alles ook wel zelf te kunnen en te moeten plannen (zoals bij de discussie over infrastructuur). Het samenspel van publieke en private partijen is niet goed genoeg, het boek bevat om die reden heel veel voorbeelden en handreikingen wat er allemaal wel kan en al gebeurt. Op het symposium waren Frank Heemskerk, staatssecretaris van EZ en Ger van Tongeren, voormalig havenbestuurder Rotterdam, de gastsprekers. De discussie bestreek, net zoals het boek, veel maatschappelijke vraagstukken zoals grootschaligheid in de zorg, aanpak van milieuproblemen, nut en noodzaak van overheidsingrijpen bij de verkoop van ABN AMRO en de liberalisering van de postmarkt. Ik zou zeggen: lees het en leer!

2 zielen in de borst van het ziekenhuis

Gisteren, 15 mei j.l., zat ik een zeer drukbezocht congres voor van Medilex over de verhouding bestuurder-specialist, met als submotto: 'twee zielen, een gedachte', wel afgesloten met een vraagteken. Het onderwerp leeft enorm. De opkomende liberalisering zet druk op de strategische besluitvorming en leidt dus tot onrust over het huidige hybride systeem. Het systeem dat we gebouwd hadden en 20 jaar hebben laten bestaan, hield namelijk in dat medisch specialisten wel konden sturen op voor hen directe elementen als omzet, kwaliteit van medisch handelen en omvang en aard van hun maatschap, maar niet verantwoordelijk waren voor kosten, personeel, gebouwen en nog zo wat. Pas als een medisch specialist verantwoordelijkheid wilde en nam voor een enigszins samernhangende kleinere eenheid, zoals een zelfstandig behandelcentrum of een gespecialiseerde (poli)kliniek en de directie daarin bewilligde, kon hij/zij uitgroeien tot een meer integrale medisch manager. Het model 'chef de clinique', dat ik nog steeds het beste professionele model in de cure vind. Tegelijk met een discussie over het meer naar elkaar toebrengen van de verantwoordelijkheid voor produktie, kwaliteit, kosten en patientenstromen, loopt er een discussie over een aandeelhouders- of partnerstructuur, waarbij medisch specialisten eigenaar willen worden van het hele ziekenhuis. Een model dat ik 10 jaar geleden al eens met de orde van Medisch Specialisten heb bekeken en dat natuurlijk het meest lijkt op het model dat ik goed ken en bestuurd heb, namelijk de maatschapsconstructie bij Boer&Croon. In het congres heb ik echter wel benadrukt dat dit een groot aantal overgangsproblemen kent, zoals waardering van de zorgproduktie, de afscheiding van onroerend goed en de behandeling van de goodwill en dat het ook een meer liberale arbeidsmarkt van specialisten betekent. Dat werd bevestigd: het aantal en de soort arbeidsrelaties tussen ziekenhuizen en medisch specialisten zal flexibiliseren: loondienst, freelance, inhuur hele maatschappen, (deel-)eigendom etc. Een boeiend congres in een turbulente tijd.